Τετάρτη 18 Μαΐου 2016

Η Τσιγαριδογιορτή είναι το παραδοσιακό γλέντι στην πλατεία του χωριού.

Γιαννακούδης Αστέριος, Σύσιλας Αστέριος

Συνήθως σερβιρίζονται η ομώνυμη τοπική νοστιμιά (τσιγαρίδια) , ψητές «μήρες»(χοιρινά παϊδακία και μπριζόλες στην ντοπιολαλιά) και χωριάτικα λουκάνικα συνοδευόμενα από τοπικό άφθονο κόκκινο κρασί, ρετσίνα και τσίπουρο.

Πιθανότατα το έθιμο της σφαγής του οικόσιτου χοίρου ανάγεται στους ρωμαϊκούς χρόνους, τότε που οι γεωργοί θυσίαζαν, κατά τα Σατουρνάλια (17-25 Δεκεμβρίου), προς τιμή του Κρόνου και της Δήμητρας, χοίρο για την ευφορία της γης.
Οι Παλαιοχωρινοί Χαλκιδικιώτες πάντως, έσφαζαν το γουρούνι μετά την νηστεία των Χριστουγέννων (την ημέρα του Αγίου Στεφάνου, 27/12 ), διότι και το κρύο επέτρεπε τη διατήρηση του χοιρινού κρέατος για πολύ καιρό και οι «αλείξουρις» (λόγω και τις νηστείας) αυτές ημέρες χρειάζονταν πολύ και καλό φαγητό «φαγούσ’μου ήταν κι δ’λειές δεν είχαν».
Η σφαγή του γουρουνιού, από παρέα φίλων και γειτόνων, ήταν όντως τελετουργική: λίγο πριν τη σφαγή, το έβγαζαν από το «κουμάσι» για να περπατήσει, «να σκνίσ’» ελεύθερα και να «χαρεί», προτού θανατωθεί.
Ευθύς μετά το σφάξιμο, η νοικοκυρά το θύμιαζε μ’ ένα κεραμίδι «για να φύγουν τα μαϊκά» τα κάρβουνα από το αυτοσχέδιο θυμιατό τα έριχνε μετά στο λαιμό του χοίρου «για την ψυχή του ζώου αλλού, «έβαζαν στο στόμα του γουρουνιού κώνο («κουκ’νάρα») καλαμποκιού, για να μένει ανοιχτό (ίσως για να βγει πιο εύκολα η ψυχή του!)" και άλλοι πάλι τα κάρβουνα με το θυμίαμα τα έριχναν στα αυτιά του γουρουνιού, για να φύγουν οι Καλικάντζαροι άλλοι, τέλος, θυμίαμα και κρεμμύδι έβαζαν στο στόμα του, για να έχει γλυκό και νόστιμο κρέας.
Η θυσία του ζώου γίνεται, σίγουρα, με προφύλαξη, αγνείες, καθαρμούς και εξιλαστικές πράξεις, που συναντούμε σε πανάρχαιες τοτεμικές τελετουργίες, όπως λ.χ. στα Βουφόνια των αρχαίων, έτσι ώστε οι θύτες να γλιτώνουν από το κρίμα. Ακολουθούσε το θυσιαστικό συμπόσιο: τη μέρα αυτή έτρωγαν το μαύρο συκώτι, μαγειρεμένο με κρεμμύδια και κόκκινο πιπέρι και ετοίμαζα τα ‘Τσιγαρίδια’.
Τα μικρά αρσενικά παιδιά έπαιζαν ‘μπάλα’ (ποδόσφαιρο) με την ‘φούσκα’ (ουροδόχο κύστη ) του ζώου . Το άσπρο γεμιστό στα έντερα με ρύζι ‘ μπουμπάρ ι’ το έτρωγαν την Πρωτοχρονιά. Τις επόμενες μέρες οι νοικοκυρές συνέχιζαν την επεξεργασία του πολύτιμου γι αυτές κρέατος του γουρουνιού και τίποτα δεν πήγαινε χαμένο .
Έβγαζαν τη λίγδα (λίπος), έφτιαχναν τις «τσιγαρίδες» ή «πιτσουρούδις» (τσιγαρισμένα κομμάτια κρέατος και λίπους μαζί), γέμιζαν τα λουκάνικα, καθάριζαν τις «ουματιές» ή «ματιές», αλάτιζαν τον παστό και έφτιαχναν από τηγανισμένα κομμάτια κρέατος, λίπους και λουκάνικων τον «πασπαλά» (καβουρμά), που τον φύλασσαν σε πήλινα δοχεία, τις «βουτνάρες», για το θέρο. Από το δέρμα έφτιαχνα τα ‘τσαρβούλια’ (παπούτσια).

********************************************************************

Κωδικός Τεκμηρίου: 0000067498
Τίτλος: Δελτίο Ειδήσεων ΕΤ3 - Πέμπτη, 7 Ιανουαρίου 2010, 22:00:00
Χρονολογία παραγωγής / Πρώτης Εκπομπής 07/01/2010
            ✅ Θέμα: 19, 00:52:10:09 ΤΣΙΓΑΡΙΔΟΓΙΟΡΤΗ.

********************************************************************
Επίσης :